Cẩn trọng với sò huyết giá rẻ bán dọc quốc lộ 1A

Lợi dụng đặc tính dinh dưỡng của sò huyết, nhiều tiểu thương đã bán cả sò huyết ươn dọc quốc lộ 1A, đoạn từ Ninh Hòa (Khánh Hòa) đến Tuy An (Phú Yên).

Sò huyết có giá trị dinh dưỡng cao, bổ máu, ăn vào có tác dụng chữa bệnh tăng huyết áp, suy nhược cơ thể. Đặc biệt là các loại sò huyết ở vùng Ninh Hòa, Vạn Ninh (Khánh Hòa) và Ô Loan (Tuy An, Phú Yên).

Cũng bởi những công dụng này nên ngày càng nhiều người thích món sò huyết. Lợi dụng điều đó, nhiều tiểu thương đã bán cả sò huyết ươn dọc quốc lộ 1A, đoạn chạy từ Ninh Hòa qua Phú Yên.

Giới thiệu sò tươi, mua về hóa sò ươn

Bà Lê Thị Châu ở Đà Lạt, Lâm Đồng trong một lần đi du lịch ở Ba Hồ (Khánh Hòa) thấy nhiều người bày bán sò huyết dọc quốc lộ 1A (đoạn chạy qua huyện Ninh Hòa của Khánh Hòa). Bà Châu được người bán nhanh nhảu giới thiệu: “Sò huyết còn ngậm chắc miệng này là sò huyết hảo hạng vừa đánh bắt nên rất tươi ngon, có thể mang về tận Đà Lạt . Mang về có thể bỏ tủ lạnh lưu giữ để ăn dần cả tuần lễ cũng không sao cả”.

Được người bán giới thiệu và thuyết phục, lại thấy sò huyết ở đây con to mà chỉ bán với giá chưa đầy 40 ngàn đồng/kg nên bà Châu mua luôn 8kg. Về đến nhà bà Châu mang sò hấp lên thì thấy mùi hôi thối bốc lên nồng nặc, đổ sò huyết ra thì thấy màu nước đen rỉ ra nồi. Bà Châu đành phải bỏ cả nồi sò huyết, số sò còn lại bà không dám sử dụng nữa.

Cũng như bà Châu, bà Nguyễn Thị Thu ở ngay Nha Trang, Khánh Hòa trong một lần đi qua đoạn quốc lộ 1A chạy qua huyện Vạn Ninh thấy ven quốc lộ bày bán nhiều sò huyết, giá rẻ bà cũng ghé vào mua 5kg.

Bà cho biết: “Tôi mới đi mổ vết thương một thời gian. Bây giờ vừa lành vết thương nhưng có hiện tượng thiếu máu. Các bác sỹ khuyên ăn sò huyết thường xuyên sẽ có tác dụng bổ máu một cách tự nhiên chứ không nhất thiết phải dùng các loại thuốc bổ máu”.

Vậy nên bà Thu đã mua sò huyết về để chế biến nhưng khi bỏ sò vào nồi, nước vừa sôi thì cũng là lúc mùi hôi từ sò bốc lên. Lúc mua sò bà Thu cũng được người bán giới thiệu là sò tươi ngon nên con sò còn ngậm chặt miệng, vừa thu hoạch nên giá sò cũng rẻ. Không có kinh nghiệm về việc mua sò huyết nên bà Thu mua ngay, về nhà mới biết là sò đã ươn, có nhiều con thối.

Ông Lê Huy Thục cũng “dính quả đắng” khi vội vàng mua số lượng sò huyết lớn để về làm quà cho người quen. Ông Thục kể: “Nhà tôi ở Nha Trang nhưng trong một lần vào miền Nam thăm bạn, đi qua quốc lộ 1A, đoạn nối Khánh Hòa với Phú Yên được người ta mời chào nhiệt tình quá. Lại nghĩ sò huyết mang đi trong một ngày về TP.Hồ Chí Minh chắc cũng không có sao.

Khi xuống xe, thấy dưới một số đầm cũng có ngư dân đang thu hoạch sò nhưng ngại bùn đất nên đã mua của những người bán ở dọc quốc lộ. Họ giới thiệu sò còn ngậm chặt miệng nên cứ yên tâm là sò tươi ngon, mang đi mấy ngày cũng chẳng sao, nhất là để làm quà”.

Ông Thục đã mua liền 15kg mang về tặng những người bạn của mình. Khi hấp sò lên thì cũng bốc mùi hôi, không thể sử dụng được. Giá sò dọc quốc lộ này ông Thục cũng chỉ mua với giá 35 ngàn đồng/kg.

Nhiều người bán không phải là người nuôi sò

Ông Nguyễn Văn Phương, một người nuôi sò và đánh bắt sò huyết lâu năm ở Ninh Hòa cho biết: “Nhiều người bán sò huyết ươn và bốc mùi dọc quốc lộ 1A ấy không phải là ngư dân và những người nuôi sò chuyên nghiệp đâu. Họ lợi dụng việc thuận tiện cho người mua nên đã mua khối lượng lớn sò ươn, bán ế trong các chợ rồi mang ra đấy bán để kiếm lời.

Nhiều lần những ngư dân nuôi sò chính hiệu như chúng tôi thấy các đối tượng bán sò huyết ươn ấy đã khuyên họ không nên làm ảnh hưởng đến những người nuôi sò và bán sò tươi ngon như chúng tôi, nhưng họ vẫn cứ bán. Sò huyết đã ươn đó chỉ có bỏ đi thôi. Trong các chợ họ bán theo mớ, có khi cả bao mấy chục kg chỉ có 100 ngàn đồng. Người ta cứ giới thiệu về màu sắc hay cách ngậm miệng của sò huyết cũng hoàn toàn không có sơ sở”.

Ông Phương cũng cho biết thêm sò huyết là loài nhuyễn thể thụ tinh ngoài, giới tính của chúng có thể phân biệt dựa vào màu sắc của bộ phận sinh dục, ở con cái là màu vàng cam, còn ở con đực bộ phận này có màu vàng nhạt. Sò huyết thành thục và có khả năng sinh sản khi được hai năm tuổi. Thời gian sinh sản của chúng không giống nhau, nhất là khi được nuôi tại các vùng duyên hải khác nhau.

Sò huyết tự nhiên chủ yếu phân bố tại các vùng vịnh vừa và nhỏ có thuỷ triều lên xuống. Chúng phát triển mạnh nhất tại những vùng vịnh lớn nhưng cửa vịnh nhỏ. Sò huyết thường sống nông, thích hợp với điều kiện sống tĩnh, chất nước ổn định. Bởi thế nên địa hình ở Khánh Hòa và Phú Yên rất thuận tiện để nuôi sò huyết này. Nếu nuôi đúng cách thì chất lượng sò huyết nuôi cũng không thua kém gì sò huyết sinh trưởng tự nhiên.

Nhiều người dân chuyên nuôi sò huyết ở đầm Ô Loan (Phú Yên) cũng cho biết: “Chúng tôi là những người nuôi nên nắm rất kỹ về đặc điểm cũng như màu sắc của sò huyết. Nếu có mang ra dọc quốc lộ bán thì sẽ bán sò huyết tươi ngon chứ không bán sò huyết ươn, hôi. Nhiều người bán dọc quốc lộ ấy là các tiểu thương từ nơi khác thu gom sò huyết ươn, ế từ các chợ mang về bán rồi tự xưng là ngư dân nuôi sò mà thôi”.

Nhiều bí quyết hay để lựa chọn sò huyết

Đông y gọi sò huyết là Nê kham và cho rằng có vị ngọt, mặn, tính ấm, có tác dụng bổ huyết, ôn trung, kiện vị, chữa chứng huyết hư, thiếu máu. Có tác dụng bổ trợ trong việc trị bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng, tiêu hóa kém.

Bà Lương Thị Thảo, người nuôi sò huyết lâu năm ở Ninh Hòa cho biết: Màu sắc của sò thì màu nào cũng được. Tuy nhiên vấn đề cốt lõi là sò tươi ngon hay sò huyết ươn hôi. Sò huyết đã ươn thì gần như không còn chất bổ dưỡng mà khi hấp lên hay chế biến thì sẽ bốc mùi hôi. Chính vì thế nên cần có bí quyết chọn sò và phân biệt giữa sò huyết tươi và ươn.

Sò huyết ngon là con phải lớn vừa ăn, không quá to cũng không quá nhỏ. Con nhỏ quá khi chế biến sẽ bị teo ngắt lại, còn con lớn dễ bị dai. Muốn lựa sò còn tươi, chú ý những rổ sò có nhiều con sò thò lưỡi ra ngoài là lứa sò đó còn tươi sống. Nếu có thời gian bạn nên lựa từng con.

Nếu sò ngậm miệng, vẫn có thể biết được sò sống hay chết bằng cách ngửi sò, nếu có mùi hôi thì tuyệt đối không mua. Hoặc khi bốc một nắm sò mà thấy rỉ nước màu xỉn thì rõ ràng sò đã bị ươn. Loại sò ươn này gặp phải nước sôi, sẽ tách ra và bốc mùi rất khó chịu. Khi mang sò về, nên ngâm nước khoảng hơn 30 phút cho sò nhả sạch bùn đất, cũng là lúc kiểm tra lại xem có lẫn sò chết không, sau đó mới chà rửa sạch ngoài vỏ chế biến.

Nếu đã mất công mua sò huyết ở những nơi nhiều người dân nuôi sò thì nên đến tận đầm để mua. Còn nếu mua ở dọc quốc lộ thì cần lựa chọn kỹ theo các đặc điểm trên thì sẽ tránh được việc mua phải sò ươn, sò đã hỏng.

Theo NLĐ